@marcelhulspas

Marcel,
Twitter is een geweldig medium, maar ook wat beperkt als je uitgebreid iets wilt uitleggen. Daarvoor zijn blogs dan weer meer geschikt.

Voor de meelezers. Marcel Hulspas is een wetenschapsjournalist van de De Pers. Onlangs stelde hij de volgende prikkelende opmerking op twitter.
“Waarom fietsen ligfietsers je altijd voorbij? Willen ze soms bewijzen dat hun ridicule voertuig ‘sneller’ is? Beetje zielig, toch.”

Het zijn feitelijk 3 vragen die hij stelt. Zijn ligfietsers sneller? Waarom willen ze je perse inhalen? Zijn ligfietsers zielig?

Ten eerste. Niet elke ligfietser is snel. Het hangt erg van je model af. Er bestaan zo’ 200 modellen open ligfietsen en een stuk of 10 gesloten modellen. Daarbij kunnen de open ligfietsen nog voorzien worden door staartpunten, waardoor de snelheid toeneemt. Een aantal driewielers en tweewielers zijn nadrukkelijk niet gebouwd voor snelheid. Mijn vrouw is iemand die niets met snelheid heeft en rijdt rond de 20 km/h op haar Nazca Cruiser. Haar afwegingen zijn comfort en het langer kunnen volhouden van de houding, dus rustig langere afstanden te kunnen rijden. Het andere uiterste kun je zien op wedstrijden zoals tijdens de baanwedstrijden, recordwedstrijden in Apeldoorn Velodrome, of Cyclevision. Daar worden door zogenaamde lowracers, highracers (open ligfietsen die gemaakt zijn op snelheid, met harde banden, en een stijle lighoek, vaak voorzien van een staartpunt) snelheden van 50 km/h gehaald. Let wel, dit zijn amateurs die vaak nog naar het evenement komen fietsen. Het is onder toerfietsers inmiddels wel bekend dat als je wil winnen van dit soort getalenteerde ligfietsers met bijbehorende raceligger, je in een groep moet rijden. Anders is het een verloren zaak. De snelste velomobielrijders rijden tijdens dit soort evenementen rond de 60 km/u gemiddeld, tijdens 1- of 3-uursraces.

Het meeste extreme voorbeeld van een snelheid die je met een fiets kan halen is de snelheidswedstrijden in Battle Mountain, Amerika. Het record ligt momenteel op 132 km/h. Ik denk dat de best getrainde baanfietser maximaal op 80 km/u komt. Maar dit kun je narekenen. Lees even verder.

Maar beste Marcel hoe komt dat nou, zul je jezelf vertwijfeld afvragen? Gebruiken ze epo? Nee. Zijn het stiekum allemaal topsporters? Nee, al trainen/fietsen ze wel veel. Het is eigenlijk simpel en al vele malen met een formule uitgerekend. Het meest visuele laat kreuzotter dat zien. Een website waar je eigen waarde in kan vullen en die kan vergelijken met andere typen fietsen. Moet je maar eens doen. Is leuk en geeft goed inzicht in welk voordeel je kan hebben met een houding die minder weerstand aan de lucht geeft. Een goed docent geeft geen voorbeelden. Die laat zelf uitzoeken.

Dus willen de ligfietsers je perse inhalen? Nee. Het is slechts de wetten der Natuurkunde die dat mogelijk maakt, ze zijn in bepaalde gevallen en met een goede berijder gewoon sneller. En ja. We hebben daar termen voor bedacht. Zo noemen we het inhalen van racefietsers RIS (Racefiets Inhaal Syndroom). Dat is inderdaad een beetje pathetisch. Maar we hebben ook BIS (brommers) of SIS (scooters). En het heeft niets pathetisch om in staat te zijn met je fiets een opgevoerd scootertje in te halen of voor te blijven. Dat is hard werken.

Dus zijn ligfietsers zielig? Vind ik nogal moeilijk te beantwoorden. De houding van de ligfietser is filosofisch of gedragsmatig te zien als een houding van overgave. Ik denk dat die houding het dominante overheersgedrag van andere weggebruikers naar boven haalt. Wat bijvoorbeeeld jouw opmerkingen kan verklaren. Het tegenstrijdige van het niet kunnen winnen van dit onderdanig wezen (soms nog gecombineerd met een welbespraaktheid verkregen door talloze vergelijkbare ervaringen) maakt mensen rare sprongen maken. Zo werd ik laatst toeterend ingehaald door een VW Passat, die het blijkbaar zeer ernstig nam dat ik hem bij een rotonde voor wist te blijven. Logisch, want een velomobiel hoeft relatief minder te remmen om naar Om af te sluiten. In de 16 jaar dat ik ligfiets, zijn de opmerkingen van racefietsers langzaam verandert. Het was eerst vooral opmerkingen van kwetsende of sarcastische aard. Tegenwoordig zijn met de komst van het hptdelft
team die deelneemt aan Battle Mountain, de opmerkingen wel verandert. Er is vaak respect of ook interesse. Er zijn clubs die samen een paar ligfietsen huren of zelfs kopen, om af en toe gek te doen op een ligfiets. Het zal nog een lange weg te gaan zijn en langer duren dan bijvoorbeeeld de hype rond MTB die hun acceptatie in het begin ook niet kregen, maar de acceptatie van de ligfiets komt er steeds meer. Een ander invloed onderdeel is ons cluppie, de NVHPV. Naast de site, de wedstrijden, meetfietsen en al wat meer zijn ze nu ook betrokken bij infractructurele vraagstukken zoals snelfietsroutes.


Soms wordt er gevraagd of er een motor in mijn fiets zit. We zijn zo gewend aan e-bikes, dat de vraag logisch lijkt. Mijn antwoord is steevast nee, dan mag ik niet zo hard. Immerseen e-bike mag maximaal 25 km/u in nederland. En dat zijn snelheden die je met een velomobiel door zijn aerodynamisch winsten gemakkelijk haalt.